Page 18 - Bio Bülten 2019 Sayı-3

BioBülten Medikal Haberler

2019 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, hücrelerin oksijen mevcudiyetini nasıl
algıladıklarını ve adapte olduklarını keşfettikleri için üç doktora birden verilmiştir.
07 Ekim Pazartesi günü, Karolinska Institutet'teki Nobel Meclisi, 2019 unvanını
Dana-Farber Kanser Enstitüsü, Harvard Tıp Okulu ve Howard Hughes Tıp Enstitüsü'nden
William G. Kaelin Jr, Londra'daki Francis Crick Enstitüsü, Oxford'daki Hedef Keşif
Enstitüsü ve Ludwig Kanser Araştırmaları Enstitüsü'nden Sir Peter J. Ratcliff, Johns
Hopkins Üniversitesi'nden ve Johns Hopkins Hücre Mühendisliği Enstitüsü'nden Gregg L.
Semenza’ya vermeye karar verdiğini açıkladı.
Ayrıntıları açıklarken, meclis üç bilim adamının bağımsız çalışmasının, yaşamın en temel
uyarlanabilir süreçlerinden birinin mekanizmasını ortaya çıkardığını ve oksijen
seviyelerinin hücresel metabolizmayı ve fizyolojik işlevi nasıl etkilediğinin anlaşılmasının
temelini oluşturduğunu söyledi. Bu çalışmanın, kansızlık, kanser ve diğer birçok hastalıkla
mücadelede yeni stratejiler vaat etmenin yolunu açtığını belirtti.
1901'den beri toplam 110 Nobel Ödülü Fizyoloji veya Tıp dalında verilmiştir.

Soğuk Algınlığı ve Grip Aynı Şey Değil!

Genellikle kış aylarında yakalandığımız soğuk algınlığı ve grip, birbirine karıştırılabiliyor. Oysa ikisi birbirinden çok farklı. Dolayısıyla
ikisini de yakından tanımak ve tabii ki hasta olmamak için önlem almak şart. Alınacak en büyük önlem ise öncelikli olarak bağışıklık
sistemini güçlendirmek. Bunun için de iyi beslenmek, bol bol uyumak ve spor yapmak çok önemli.
Havaların bir soğuyup bir ılıklaşmasıyla pek çoğumuzda burun akıntısı, hapşırık, baş ağrısı, kırgınlık da kendini iyiden iyiye göstermeye
başladı. Eğer sizde de bu belirtiler varsa, hemen ‘grip oluyorum’ diye düşünmeyin. Çünkü bunlar soğuk algınlığı belirtileri. Grip ise çok
daha ağır seyreden bir rahatsızlık. ki hastalık arasındaki farkları ve hangi durumda ne yapılması gerektiğine değinmek isteriz.

Nezle ve gripten aynı şeymiş gibi bahsediyoruz ama bu ikisi aslında çok farklı iki rahatsızlık değil mi?
Evet, soğuk algınlığı ve nezle aynı şey ama grip bunlardan çok farklı bir hastalık. Soğuk algınlığı ve grip virüsü tamamen farklı virüsler.
Biz soğuk algınlığına grip diyoruz; oysa grip çok ağır geçebilir, çok ciddi ölümcül vakalar yaşanabilir ama soğuk algınlığı bu kadar ağır
bir tabloda seyretmez. Yani virüsler ve klinik semptomlar ikisinde oldukça farklı.

İş yerinde bir arkadaşımız hasta olduğunda bizim ne gibi tedbirler almamız gerekiyor?
Genelde damlacık, temas ve hava yoluyla geçiyor. Örneğin, iş yerinde nezle olan bir arkadaşınız ile aynı ortamı paylaştığınızda, eğer
sizin de bağışıklık sisteminiz güçsüzse, soğuk algınlığını alma ihtimaliniz yüksek. En önemli korunma yolu ise elleri yıkamak. ş yerinde
sık sık elleri yıkamak, kişiyi gripten de nezleden de koruyan en önemli faktör. Çünkü hasta olan kişi elini burnuna götürüp sonra bir
kağıdı, kalemi tutarsa ve diğer kişi de gelip o kağıtla ya da kalemle temas ederse hastalık bulaşabiliyor. Musluk açma-kapama vanalarına
dokunmak ya da elektrik prizlerini açıp kapamakla bile hastalık yayılabiliyor. Bu nedenle, iş yerlerinde ve toplu alanlarda basit antiseptik
solüsyonlar kullanılabilir. Bunları çantanızda da taşıyabilirsiniz. Ağır bir grip seyrediyorsa, maske takılabilir. Bu maskeler eczanelerde
satılıyor. Evde hasta olan biri varsa yine bu detaylara dikkat etmek gerekiyor.

Soğuk algınlığı tedavisi genellikle semptomatik, yani şikayet gidericidir. Genellikle basit bir ağrı kesici, boğaz spreyi, bir de boğaz pastili
öneriyoruz. Burnunuz tıkalıysa bir burun spreyi, öksürük varsa şurup verebiliyoruz. En iyi tedavi ise, istirahat. Birkaç gün istirahat etmek,
elinden sıvıyı düşürmemek, beslenme ve uyku düzenine dikkat etmek gerekiyor. 3-4 gün içinde hastalığın bu şekilde hafiflemesini
bekliyoruz. Hafiflemediyse ve burunda akıntı devam ediyorsa, burun iltihabı ya da sinüzit söz konusu olabiliyor. Doktor gerek görürse o
zaman antibiyotiğe başlayabiliyor. Soğuk algınlığı geçmemiş, öksürük ve balgam varsa o zaman ya bronşit ya larenjit dediğimiz gırtlak
iltihabı söz konusu olabilir. Bu durumda doktor kontrolünde yine antibiyotiğe ihtiyaç duyulabiliyor.

Bu iki hastalığın klinik tablosunu birbirinden nasıl ayırabiliriz?
Soğuk algınlığında; hafif bir boğaz ağrısı, gözlerde sulanma, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, hapşırma, aksırma, şakaklarda biraz ağrı,
hafif bir kırgınlık hali vardır ama ayakta atlatılabilir. Ancak yüksek ateş, öksürük nöbetleri, çok ciddi eklem ağrıları, kas ağrıları, halsizlik
varsa, biz bunu grip olarak değerlendiririz. Öksürük daha çok gripte görülür ama soğuk algınlığında da olabiliyor. En iyi tanı tabii ki
muayene ile konulabilir. ki viral hastalık da bulaşıcıdır.

14